Wet-DBA

Wet DBA| Alles wat je als waarnemer moet weten

Huisarts

Werk jij als waarnemer op een vaste plek voor langere tijd? Dan is de vraag vanuit de Belastingdienst of er niet sprake is van schijnzelfstandigheid. Per 1 januari 2021 zou de wet DBA veranderen om schijnzelfstandigheid aan te pakken. Er lag een nieuw conceptwet klaar, maar begin deze maand zag minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) toch af van deze wijzigingen. Als waarnemer en praktijkhouder is het belangrijk om op de hoogte te zijn wat de regels zijn wat betreft ondernemerschap en loondienst, zodat je achteraf niet voor verrassingen komt te staan. Een arbeidsrelatie is namelijk complex en hangt van verschillende factoren af. Omdat ik zelf waarnemend huisarts ben, vind ik het belangrijk op de hoogte te zijn van de veranderingen en regels rondom de wetgeving. Daarom heb ik de LHV online training hierover gevolgd en me ingelezen over de wet DBA op verschillende websites. In deze blog deel ik graag wat ik heb geleerd. Wat houdt de wet DBA in? Waar moet je als waarnemer en praktijkhouder rekening mee houden wat betreft de toekomstige aanpassingen van de wet DBA?  

 

Zorg dat de weegschaal naar ondernemerschap beweegt als je waarnemer bent.

 


Wat is de wet DBA?


Wet DBA is sinds 2016 van kracht en in de plaats gekomen van de VAR-regeling (Verklaring Arbeidsrelatie). Wet DBA staat voor wet “deregulering beoordeling arbeidsrelaties”. Het gaat over de arbeidsrelatie tussen werkgever en werknemer. Beiden wensen een bepaalde zekerheid. In deze wet gaat het erom of er onbedoeld of ongewild niet toch sprake is van een dienstbetrekking in plaats van een losse opdracht. Kortom, is er sprake van schijnzelfstandigheid. Want, als je wel in dienstverband werkt, moet de werkgever loonbelasting en sociale premies betalen. Dan is de belangrijke vraag, wat is het verschil tussen loondienst en ondernemerschap/ZZP’er zijn (zoals waarnemende huisartsen)?

Wanneer ben je in loondienst?

Er zijn drie kenmerken waar je aan moet voldoen om in loondienst te werken. Bij het ontbreken van 1 of meer kenmerken is er meestal geen sprake van loondienst:

  1. Er is sprake van gezag: Materieel (inhoudelijke aanwijzingen; dit is niet zo als waarnemer) en formeel (aanwijzingen op de wijze van werken). Ook de duur en structurele inbedding is van belang. Daarnaast is de vraag; is er deelname aan overleg, deelname aan nascholing, deelname aan zorg. Daarnaast is de waarnemer afhankelijk van de praktijkhouder ivm loon. Kortom; als waarnemer kan je inhoudelijk grotendeels zelf bepalen hoe jij je werk uitvoert. Toch moet je als waarnemer wel rekening houden met de structuur van de praktijk en neem je af en toe deel aan (werk)overleg als je op een vaste plek werkt. 
  2. Er is persoonlijke arbeid: Als waarnemer werk je zelf in de praktijk en je laat niet iemand anders waarnemen.
  3. Er moet sprake zijn dat je loon ontvangt: Dus alleen betaling voor de gemaakte kosten (dus; het aantal uur waarnemen) en geen extra’s (zoals eindejaarsuitkering, vakantiegeld etc.)

Wanneer ben je ondernemer?

Om aan het ondernemerschap (waarnemer) te voldoen zijn er vier voorwaarden waar je rekening mee moet houden.

  1. Streven naar continuïteit (door het krijgen van meerdere opdrachten): Voor waarnemers – zorg voor voldoende opdrachtgevers. Meer dan 70% bij 1 werkgever is een vuistregel dat je richting loondienst gaat.
  2. Ondernemersrisico: Hierbij valt onder andere schulden die mogelijk kunnen ontstaan, of je risico loopt als jij je werk niet goed doet (=aansprakelijkheidsrisico), of je investeringen (materiaal inkopen, bedrijfsauto) moet doen en debiteurenrisico. Dit laatste heeft een waarnemer niet.
  3. Bedrijfsomvang: Hierbij is het belangrijk om 3 klanten te hebben (dus bij meerdere praktijken te werken) en niet meer dan 70% voor 1 werkgever (praktijkhouder) werkzaam te zijn.
  4. Zelfstandigheid: Dit is bijvoorbeeld werken voor je laatste werkgever of het hebben van maar 1 klant. Dan ben je geen ZZP’er. Daarnaast valt hieronder of je zelf kan bepalen hoe jij je werk uitvoert, of je met eigen materialen werkt en of je de facturen rechtstreeks naar je werkgever stuurt (als waarnemer is dit vaak wel zo). Wat betreft het zelf bepalen van jou tarief is dit als waarnemer iets lastiger.

Kortom: Als waarnemer is het niet altijd even gemakkelijk om te zeggen dat je aan alle vier de voorwaarden voldoet, daarom is het handig om op de site van de Belastingdienst de check een keer te doen, om globaal te weten of je inderdaad als waarnemer gezien wordt door de Belastingdienst.

 


Waarom moet de wet DBA worden aangepast?


Werkgevers en ondernemers zijn samen verantwoordelijk voor de arbeidsrelatie die zij aangaan. Deze arbeidsrelatie kan in sommige gevallen uiteindelijk meer lijken op loondienst dan ondernemerschap, waarbij andere regels gelden. De werkgever moet dan bijvoorbeeld loonheffing inhouden en doorbetalen bij ziekte en vakantie. Het kabinet is al langere tijd bezig om de schijnzelfstandigheid aan te pakken. De wet DBA moest dus aangepast of vervangen worden, maar dit blijkt nog niet zo gemakkelijk. Er lag een conceptwet klaar. Deze conceptwet minimumbeloning en de zelfstandigenverklaring voor hogere tarieven brengt echter te veel administratieve last met zich mee. Daarom heeft begin deze maand minister Koolmees toch afgezien van deze wijzigingen. Alle zzp’ers zouden dan op grond van de wet minimumbeloning zelfstandigen via een offerte vooraf en met urenoverzichten achteraf aantonen dat hun tarief daadwerkelijk boven de 16 euro zou zitten. De werkgevers moest dit vervolgens controleren. Op dit moment onderzoekt het kabinet of de wet DBA aangevuld/aangepast gaat worden door middel van een opdrachtgeversverklaring met de webmodule

 


Wat houdt de webmodule in?


De webmodule is een online invulformulier van de Belastingdienst die de werkgever kan gebruiken om te kijken of hij iemand als ZZP’er mag inhuren. De werkgever moet dit vooraf invullen, dit is vrijwillig en anoniem. De Belastingdienst kijkt dus niet mee. De werkgever krijgt hierdoor vooraf een indicatie of hij wel/niet loonbelasting en premies voor de werknemersverzekeringen hoeft te betalen, zodat er achteraf geen naheffing komt. De webmodule geeft dus wel duidelijkheid, maar geen zekerheid. Dit is belangrijk om je als praktijkhouder te beseffen. De webmodule bestaat uit ongeveer 40 vragen en aan het einde  komt dan een conclusie.  Daarbij zijn er drie opties:

  1. Wel of geen dienstverband. 
  2. Twijfel (wel of geen dienstverband).
  3. Er is waarschijnlijk betrekking tot dienstverband.

 


Wat gaat er nu wel veranderen?


Omdat er is afgezien van een wet minimumtarief en zelfstandigenverklaring gaat er per 1 januari 2020 geen nieuwe wet in. De huidige wet DBA is niet ideaal en zal op den duur toch worden aangepast. Komende najaar gaat er een pilot van start met de webmodule. Per 1 januari 2021 wil minister Koolmees dat de webmodule, de modelovereenkomst gaat vervangen.  Wat zijn nu de consequenties voor de waarnemer en de praktijkhouder? 

Wat verandert er voor waarnemers?

Waarnemers vervullen een belangrijke rol in de huisartsenzorg, zowel in de dagpraktijk als tijdens de ANW-uren (avond-, nacht-, weekenddiensten). De nieuwe webmodule is voor de waarnemers niet handig. Bijna alle waarnemers zullen dan in een “grijs”-gebied terecht komen. Op dit moment werken de meeste waarnemers met een modelovereenkomst die prima werkt en specifieker is waardoor er meer duidelijkheid uitrolt. Voor nu zal er dus voor de waarnemers niet iets veranderen. Zij kunnen de modelovereenkomst blijven gebruiken. Zowel de praktijkhouder als de waarnemer moeten de arbeidsrelatie wel kritisch blijven beoordelen.
Als tip zou ik willen meegeven ter voorkoming van schijnzelfstandigheid; werk je met vaste regelmaat in eenzelfde huisartsenpraktijk zorg er dan voor niet bij elk overleg aanwezig te zijn, kies je eigen nascholingen en gebruik zo nodig een modelovereenkomst. Beging 2021 lanceert de LHV een nieuw contract waarin “vaste waarneming” mogelijk wordt gemaakt. Ook hier moet je als waarnemer wel alert blijven dat er geen schijnzelfstandigheid ontstaat.

Wat verandert er voor praktijkhouders

Ook voor de praktijkhouders treden er vanaf 1 januari 2021 nog geen grote veranderingen op. Het advies is wel om vast na te denken over andere constructies als je een waarnemer regelmatig inhuurt. Hierbij kan je denken aan; een dienstverband, een combinatie van dienstverband en waarnemen of associëren.

 


Samenvattend


De wet DBA blijft tot dusver nog bestaan. Voor waarnemers geldt dat je nog steeds een modelovereenkomst kan gebruiken als je vaker en met vaste regelmaat in een praktijk werkzaam bent. Hiermee voorkom je dat er vragen vanuit de Belastingdienst komen waarbij er twijfel is of er sprake is van ondernemerschap of loondienst. Voor praktijkhouders is de webmodule een optie om te gaan gebruiken. Het allerbelangrijkste blijft voor zowel de praktijkhouder als de waarnemer, dat je de arbeidsrelatie blijft toetsen.
Zelf heb ik gekozen om waar te nemen vanwege een aantal voordelen op dit moment. Tijdens de corona-uitbraak is wel gebleken hoe kwetsbaar je als waarnemend huisarts kan zijn als opeens werk weg valt. Gelukkig had ik voldoende werk, maar helaas sommige van mijn collega’s niet. Hieruit blijkt direct weer dat je als waarnemer risico’s hebt die bij het ondernemerschap hoeren. Zelf blijf ik voorlopig nog als waarnemer aan het werk. Daarbij zorg ik ervoor dat de weegschaal naar het ondernemerschap beweegt. Zo voorkom ik dat er schijnzelfstandigheid ontstaat.  

 


Tips


  1. Ben ik ondernemer? Doe de check op Belastingdienst.
  2. Modelovereenkomst voor ZZP’ers
  3. Dossier wet DBA op de LHV
  4. Toetsing arbeidsrelatie waarnemer via LHV

 


Op de hoogte blijven van nieuws, tips en informatie over het coronavirus, gezondheid, het werk als huisarts en mijn dagelijkse leven? Meld je hier aan om elke nieuwste blog in je e-mail te ontvangen.


Vorig bericht
Voeding verdient meer aandacht
Volgend bericht
Stress| Het nieuwe syndroom van de 21e eeuw

Dit is ook interessant

2 reacties. Plaats een nieuwe

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
Geef een geldig e-mailadres op.
Accepteer de voorwaarden om door te gaan